پس از اینکه صدها عراقی صبح پنجشنبه ۲۰ ژوییه (۲۹ تیر) در اعتراض به آتش زدن قرآن در سوئد، به سفارت این کشور در بغداد یورش بردند و آن را آتش زدند، دولت عراق به سوئد اعلام کرد در صورت تکرار ماجرای قرآن‌سوزی، روابط دیپلماتیک با این کشور را قطع می‌کند.

هم‌زمان توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه سوئد، خبر داد کارکنان سفارت این کشور در بغداد در امنیت‌اند، اما مقام‌های عراقی در مسئولیت خود برای حفاظت از سفارت این کشور مطابق با کنوانسیون وین کوتاهی‌ کرده‌اند.

بیلستروم آنچه را اتفاق افتاد، «کاملا غیرقابل‌قبول» خواند و ضمن محکوم کردن حمله به سفارت کشورش در بغداد گفت که دولت برای ابراز ناراحتی با نمایندگان بلندپایه عراقی در تماس است.

محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، نیز با صدور بیانیه‌ای، آتش زدن سفارت سوئد در بغداد را محکوم کرد و متعهد شد ماموریت دیپلماتیکش در محافظت از سفارتخانه‌ها را انجام می‌دهد. با این‌ حال، خبرگزاری رویترز به نقل از مقام‌های عراقی نوشت که این کشور به سوئد اطلاع داده بود در صورت تکرار ماجرای آتش زدن قرآن در خاک سوئد، روابطش را با این کشور قطع می‌کند.

بررسی پست‌های یک گروه تلگرامی منتسب به طرفداران مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه در عراق، نشان می‌دهد که حمله‌کنندگان به سفارت سوئد در بغداد حامیان او بوده‌اند که در اعتراض به دومین اقدام برنامه‌ریزی‌شده سوزاندن قرآن در سوئد به سفارت این کشور در بغداد حمله کرده‌اند.

مقتدی صدر از قدرتمندترین چهره‌های سیاسی و مذهبی عراق است که صدها هزار نفر از حامیانش را فرماندهی می‌کند و در مواقعی آن‌ها را به خیابان‌ها فرا می‌خواند. تابستان سال گذشته نیز طرفداران مقتدی صدر به خیابان‌ها آمدند و در منطقه سبز بغداد درگیری‌های خونین به راه انداختند.

حمله حامیان صدر به سفارت سوئد پس از آن اتفاق افتاد که او در توییتی نوشت دولت عراق نباید تنها به محکوم کردن سوزاندن قرآن متوسل شود و باید «موضع قاطعانه‌ای» اتخاذ کند. مقتدی صدر اواخر ماه گذشته خواستار اخراج سفیر سوئد از کشورش شده بود.

پس از حمله حامیان صدر به سفارت سوئد در بغداد، سفارت فنلاند نیز که در مجاورت آن قرار دارد، تخلیه شد. خبرگزاری‌های محلی اعلام کردند کارکنان این سفارتخانه آسیبی ندیده‌اند.

پلیس سوئد روز چهارشنبه به درخواستی برای سوزاندن قرآن در خارج از سفارت عراق در استکهلم پاسخ مثبت داد. دو معترض قصد داشتند قرآن و پرچم عراق را مقابل سفارت این کشور آتش بزنند. یکی از آن‌ها همان مردی بود که پیش‌تر در ماه ژوئن، قرآن را در محوطه خارجی مسجدی در پایتخت سوئد آتش زده بود.

پلیس سوئد، اوایل سال ۲۰۲۳، چندین درخواست تظاهرات شامل سوزاندن قرآن را به دلیل نگرانی‌های امنیتی رد کرد اما از آن زمان تاکنون، دادگاه‌های این کشور تصمیم پلیس را لغو و آن را با اصل آزادی بیان در تضاد دانسته‌اند.

دولت سوئد به‌تازگی اعلام کرد در حال بررسی تغییر قانون است تا به پلیس اجازه دهد از اقدام‌هایی مانند آتش زدن قرآن که امنیت این کشور را به خطر می‌اندازد، جلوگیری کند.

اینک با بسته شدن کامل سفارت سوئد در عراق، وزارت امور خارجه این کشور می‌گوید دولت عراق به نیروهای امنیتی دستور داده است که در این زمینه تحقیقات سریع انجام دهند و عاملان را شناسایی کنند.

به گفته شاهدان رویترز، بامداد پنجشنبه نیروهای امنیتی داخل سفارت مستقر شدند و دود از ساختمان بلند شد که در نهایت آتش‌نشان‌ها شعله‌های آتش را خاموش کردند. ویدیوهایی که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، نشان می‌دهد معترضان به‌سوی نیروهای امنیتی سنگ پرتاب می‌کنند.

هم‌زمان دولت‌های چندین کشور مسلمان دیگر از جمله ترکیه، امارات متحده عربی، اردن و مراکش نیز آتش زدن قرآن را محکوم کرده‌اند. معترضان عراقی خواستار استرداد مرد «هتاک» به قرآن‌اند.